Πλασματικά έτη: Πως μπορείς να βγεις νωρίτερα στη σύνταξη με την αναγνώριση πλασματικών ετών

   Τα πλασματικά έτη είναι το κλειδί που «ξεκλειδώνει» την πρόωρη έξοδο στην σύνταξη σε πολλές κατηγορίες εργαζόμενων, ή προσαυξάνει το τελικό ποσό της και παραμένει «ενεργό» και μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2021, όπως επισημαίνεται σε πρόσφατη εγκύκλιο.

Η εν λόγω παράταση αφορά τους ασφαλισμένους του Δημοσίου και των ΔΕΚΟ που έπρεπε να έχουν συμπληρώσει 25 χρόνια ασφάλισης την περίοδο 2010-2012, για να μπορούν να βγουν στην σύνταξη πριν από τα 62 και τα 67 έτη.

Υπενθυμίζουμε ότι ο νόμος του 2015  έκλεισε τα περισσότερα «παράθυρα» για πρόωρη συνταξιοδότηση και έδωσε τη δυνατότητα, μέσω των μεταβατικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη πριν από τα 62 και τα 67 έτη. Το τελευταίο αυτό μεταβατικό στάδιο, έληξε στο τέλος του 2021.

Το υπουργείο Εργασίας με πρόσφατη ανακοίνωση έκανε σαφές ότι

για τους/τις ασφαλισμένους/ες που έχουν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα κατά τη μεταβατική περίοδο από 18/08/2015 μέχρι 31/12/2021 με ευνοϊκότερες προϋποθέσεις από τα 62 με 40 έτη και τα 67, μπορούν να βγουν στη σύνταξη έως και 7 χρόνια νωρίτερα από τα γενικά όρια ηλικίας με «διαβατήριο» την εξαγορά ή την αναγνώριση πλασματικών ετών. Το δικαίωμα για αναγνωρίσεις πλασματικών χρόνων ασφάλισης εξακολουθεί να ισχύει κανονικά και παρατείνεται μέχρι 31/12/2022.

Επομένως οι ασφαλισμένοι/ες δε χρειάζεται να σπεύσουν να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη, καθώς η αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών ασφάλισης μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε, πριν ή μετά του έτους του οποίου τις προϋποθέσεις επιθυμούν να κατοχυρώσουν και το αργότερο μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης. 

Οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να επιλέξουν τι είδους πλασματικά χρόνια θα αναγνωρίσουν ή θα εξαγοράσουν. Ειδικά για την εξαγορά ισχύουν διαφορετικές «ταχύτητες» στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.

Στο δημόσιο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αίτηση σήμερα και να πληρώσουν όποτε θέλουν, πριν η μετά τη συνταξιοδότηση. Το κόστος της εξαγοράς διαμορφώνεται στο 20% (όπως και στον ιδιωτικό τομέα). Οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να αναγνωρίσουν μέχρι 5 έτη από τα παιδιά και έως 7 έτη από τις υπόλοιπες κατηγορίες.  

Για παράδειγμα, δημόσιος υπάλληλος, μητέρα, με 23 χρόνια υπηρεσίας έως το 2010 και δυο παιδιά, εκ των οποίων το ένα ήταν ανήλικο το 2010: Εξαγοράζει δυο χρόνια για να συμπληρώσει αναδρομικά 25ετία έως το 2010. Η έξοδος της εξαρτάται από το πότε κλείνει τα 50 έτη ηλικίας. Έστω ότι συμπλήρωσε τα 50 το 2017, συνταξιοδοτείται σε ηλικία 58 ετών και 5 μηνών. Αν δεν εξαγοράσει τα δυο πλασματικά έτη θα μπορέσει να φύγει στα 62 με 40 έτη ασφάλισης. Έτσι κερδίζει 3,5 χρόνια. 

 

Ποια θεωρούνται πλασματικά έτη

Με τις διατάξεις μια σειρά από Νόμων όπως με το άρθρο 40 του Ν 2084/1992 ,με το άρθρο 6 παρ 12 και άρθρο 17 Ν 3865/2010 , με τα άρθρα 39, 40 και 41 του Ν 3996/2011 και με το άρθρο 18 παρ 10 του ν 3863/2010 θεσπίστηκε η δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικών χρόνων ασφάλισης που εξομοιώθηκαν με τον πραγματικό χρόνο και δίνουν τη δυνατότητα στους υποψήφιους συνταξιούχους να συμπληρώσουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για να συνταξιοδοτηθούν

Ως πλασματικοί χρόνοι θεωρούνται:

•    ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας,
•  ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών,
• ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες, καθώς και ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας μισθωτών και ο χρόνος καταβολής του βοηθήματος των μη μισθωτών της παραγράφου 2 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (Α΄ 152) και μέχρι 300 ημέρες,
• ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι δύο έτη,
• ο χρόνος σπουδών για την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου ανώτερης ή ανώτατης σχολής της ημεδαπής
• ο χρόνος για τον οποίο δεν έχει εκχωρήσει ασφάλιση σε φορείς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, μετά την υπαγωγή, για πρώτη φορά, στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή το Δημόσιο και ο οποίος δεν μπορεί να είναι λιγότερος από έναν πλήρη ημερολογιακό μήνα σε κάθε περίπτωση κενού ασφάλισης μεταξύ περιόδων ασφάλισης,
• ο προβλεπόμενος από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας,
• ο χρόνος απεργίας,
• ο πλασματικός χρόνος της παρ. 1 του άρθρου 141 του ν. 3655/2008 (Α΄ 58), που αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, όπως ισχύουν,
• ο χρόνος μαθητείας, όπως ορίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις και μέχρι δύο έτη,
• ο χρόνος προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης που εκτίθηκε μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 2510/1997 (Α΄ 136) για το στρατιωτικό αδίκημα της ανυπακοής ή της ανυποταξίας του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα, στο οποίο υπέπεσαν στρατεύσιμοι που αρνήθηκαν την εκπλήρωση της στρατιωτικής υπηρεσίας επικαλούμενοι τις θρησκευτικές ή ιδεολογικές τους πεποιθήσεις,
• ο χρόνος που μεσολαβεί από την απόκτηση του πτυχίου μέχρι και την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος στους ασφαλισμένους στον Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, την Ειδική Προσαύξηση και τον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ). 

 Οι ασφαλιστικές εισφορές για τις αναγνωρίσεις καταβάλλονται είτε εφάπαξ, με έκπτωση 2% εντός τριμήνου από την κοινοποίηση της σχετικής απόφασης αναγνώρισης, είτε σε μηνιαίες δόσεις, ο αριθμός των οποίων ισούται με τους αναγνωριζόμενους μήνες.

Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης, παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση ποσό ίσο με το 1/4 του ποσού της σύνταξης.

 

Η αύξηση στη σύνταξη από την εξαγορά πλασματικών χρόνων είναι ανάλογη των εισφορών που καταβάλεις για την αναγνώριση των πλασματικών χρόνων.

Αν η εξαγορά έχει γίνει με χαμηλές εισφορές (6,67) η αύξηση εκμηδενίζεται. Αυτό συνέβη με χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους που συνταξιοδοτήθηκαν συνυπολογίζοντας πλασματικά έτη που αναγνώρισαν μετά το νόμο Κατρούγκαλου (μετά τις 13/5/2016), έχοντας όμως υποβάλει τις αιτήσεις τους πριν από το νόμο. Τότε η εξαγορά κόστιζε 6,67% του μισθού, γεγονός που πίεσε προς τα κάτω τον μέσο όρο των συντάξιμων αποδοχών τους.

Αν γίνει η εξαγορά  με τις «τρέχουσες» εισφορές (20% για κλάδο σύνταξης) η αύξηση θα είναι μεγαλύτερη και ανάλογα τα χρόνια αναγνώρισης μπορεί να φτάσει και τα 100 ευρώ το μήνα. Η φθηνή εξαγορά (με 6,67% αντί 20% του πραγματικού μισθού) «τρώει» μεγάλο μέρος από τη σύνταξη. Αν επιθυμούν οι εργαζόμενοι/ες μπορούν να ανακαλέσουν την παλιά τους αίτηση και να επανέλθουν με νέα, όπου θα πληρώσουν εισφορά 20% .

 

Χρόνος αναγνώρισης

Ο συνολικός χρόνος, ο οποίος, με βάση τα ανωτέρω, συνυπολογίζεται ή αναγνωρίζεται τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης, δεν μπορεί να υπερβεί τα επτά έτη, συνυπολογιζόμενου σε αυτά και κάθε άλλου χρόνου, πραγματικού ή πλασματικού, που έχει τυχόν αναγνωρισθεί ή αναγνωρίζεται με βάση άλλες διατάξεις ή αποφάσεις διοικητικών συμβουλίων ασφαλιστικών οργανισμών.

Ειδικότερα, ο χρόνος αυτός καθορίζεται κατ’ ανώτατο όριο:
α) σε 4 έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2011,
β) σε 5 έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2012,
γ) σε 6 έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2013 και
δ) σε 7 έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από το έτος 2014 και εξής.

 

Το δικαίωμα αναγνώρισης για καθέναν από τους παραπάνω χρόνους ασκείται μόνο σε έναν φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο και σε έναν φορέα επικουρικής ασφάλισης.

Από τους ανωτέρω πλασματικούς χρόνους ο χρόνος ασθενείας, επιδοτούμενης ανεργίας και κύησης και λοχείας δεν εξαγοράζονται απλά αναγνωρίζονται.